In de warme Marokkaanse zon

Bericht uitgegeven door De Vlinderstichting op donderdag 11 december 2014

De winter is nu echt begonnen en voor vlinders is er hier nu weinig te halen. De temperatuur is laag en er zijn nauwelijks bloeiende planten en dus geen nectar. Distelvlinders wisten dat en zijn vertrokken naar Marokko.

Daar in Noord-Afrika zijn de temperaturen op dit moment aangenaam, zo rond de 20 graden en prima dus voor dagvlinders om actief te zijn. De distelvlinders gaan daar op zoek naar een partner en de vrouwtjes zetten hun eitjes af op diverse distelsoorten die daar nog volop aanwezig zijn. Dan sterven ze.

Het komend voorjaar, in april en mei, vliegen nakomelingen weer naar het noorden. Als alles meezit bereiken ze dan ook weer Nederland. Dat is van jaar tot jaar sterk verschillend. Er zijn jaren dat er in het voorjaar al heel veel distelvlinders worden gemeld en dan is er in augustus en september sprake van een echte distelvlinderpiek. In andere jaren zijn er maar weinig trekkers die Nederland halen en dan zijn er ook veel minder nakomelingen te zien. 2009 was een enorm goed distelvlinderjaar, maar de daarop volgende jaren was hij veel minder talrijk en ook 2014 was een matig distelvlinderjaar.

Ook in de winter is het in Marokko goed toeven voor vlinders.

Hoeveel distelvlinders hier aankomen is onder andere afhankelijk van de situatie in het Atlasgebergte in Noord-Afrika. Als de situatie daar goed is voor voortplanting dan zullen er in het voorjaar erg veel distelvlinders zijn en beginnen er ook veel aan de trektocht naar het noorden. In mindere jaren, als het daar bijvoorbeeld te droog of te koud is of als er erg veel natuurlijke vijanden zijn, vertrekken er minder. Maar zelfs als er wel veel vertrekken wil dat niet zeggen dat we hier een goed distelvlinderjaar hebben. Ze moeten hier ook nog aankomen! Als er in het zuiden van Europa veel slecht weer is, met lagedrukgebieden en veel regen, dan halen minder vlinders het dan als er goed zonnig weer is met een overheersende zuidelijke luchtstroming. De meeste vlinders vliegen op een meter of twee boven de grond en kunnen ook tegen de wind in vliegen, maar dat remt af en bovendien kost het veel energie zodat ze veel bij moeten tanken (en dus op zoek moeten naar bloeiende planten). Als ze geluk hebben kunnen ze meeliften met hoge luchtstromen. We zien regelmatig dat er plotseling distelvlinders vliegen als er die ochtend zo’n dun laagje rood Saharazand op onze auto’s ligt. De vlinders zijn dan meegekomen in diezelfde hoge luchtstroom!

Tekst : Kars Veling, De Vlinderstichting